ვედროთი სმის მივიწყებული ხერხი, "პრინცესის" მიერ დაკეტილი რესტორანი და ღვინისთვის "უკადრებელი" საქციელი

"ძველ ივერილეს" - ბ-ნ თემურ წიკლაურს ღვინისადმი განსაკუთრებული დამოკიდებულება აქვს და ეთანხმება აზრს, რომ ცუდი ღვინო არ არსებობს. თამადობაც უყვარს და განსხვავებული სასმისით სმაც. სუფრასა და ბახუსთან დაკავშირებით ბევრი საინტერესო აქვს გასახსენებელი. ჰოდა კიდევ ერტელ დავრწმუნდი, რომ არჩევანში არ შევმცდარვარ...

-სუფრის ხსენებაზე, პირველ რიგში, თვალწინ წარმომიდგებიან მეგობრები, მერე კი - ღვინო, რომელიც უნდა მივირთვა და რომელმაც დადებითი ემოციები უნდა გამოიწვიოს ჩემში. ღვინოს დალევ და სამყაროს, მტერსა და მოყვარეს, სხვანაირად აღიქვამ... "ღვინო სისხლია ჩემი და პური - სხეული ჩემი!, -გვეუბნება უფალი. ამიტომაც, ამ ღვთაებრივ სითხეს პატივი უნდა სცეს კაცმა. წინათ საწნახელში ბავშვს იმიტომ აჭყლეტინებდნენ ყურძენს, რომ მისი ბავშვური სიწმინდე ღვინოში დაკრისტალებულიყო და ისეთივე სუფთა და წმინდა გამოსულიყო, როგორიც ბავშვის სულია. ბოღმიანი და გულღრძო კაცის გაკეთებული ღვინო ისეთივე ღრძო ემოციებს აღძრავს, როგორსაც მისი პატრონი.
-ე.ი. თქვენი აზრით ღვინოს ხასიათი აქვს ხომ?
-აბა, რა! ღვინო ცოცხალი ორგანიზმია, ის იბადება, იზრდება და კვდება. მეღვინე არა ვარ, მაგრამ ის კი ვიცი, რომ ახალი ღვინის დალევა არ შეიძლება, რადგან ის ახალგაზრდა კაცივით ენერგიით სავსეა, "გიჟმაჟია" და შენც გაგიჟებს. მერე და მერე დროთა განმავლობაში ღვინდება. ხომ გაგიგონიათ დარვინებული კაციაო, რომ იტყვიან ხოლმე. დაღვინებული ღვინის დალევა სულ სხვა ხასიათზე გაყენებს კაცს.
-ნათქვამია - როგორც ქალი, ისე ღვინოც არ არსებობს კარგი და ცუდიო.
-ამ აზრს მეც ვეთანხმები. თუმცა რაღაც განსხვავება მაინც არსებობს. 18-19 წლის ქალს სულ სხვა სილამაზე აქვს, 40 წლის, გამოცდილ და ცხოვრებაში კარგად ჩახედულ ქალს - სხვა ეშხი, ასაკში შესულს კი - სულ სხვაგვარი ხიბლი. ასეა ღვინოც...
კარგი და ცუდი ღვინის გარჩევა თუ გიჭირთ?
-ტრაბახად ნუ ჩამომართმევთ, მაგრამ ბევრისგან განსხვავებით, ყოველთვის ვხვდები, ღვინო კარგია თუ ცუდი, სუფთაა თუ გაკეთებული. განა ცუდი ღვინო არ დამილევია, მაგრამ არა იმიტომ რომ მოვტყუებულვარ. სტუდენტობის დროს სად გვქონდა იმდენი ფული, რომ ღვინო აგვერჩია?! სტიპენდიას ავიღებდით, ბიჭები ფულს შევაგროვებდით და იაფფასიანი ღვინითაც მშვენივრად ვქეიფობდით. ახლა აღარ მაქვს იმის გაჭირვება, რომ ყველენაირი ღვინო დავლიო. ღვინოს ქალივით მოვლა და მოფერება სჭირდება...
-თვითონ თუ დაგიყენებიათ ღვინო?
-ღვინის დაყენება შეუძლებელი სულაც არ არის, მაგრამ ღვინისთვის არ "მიკადრებია" ამგვარი რამ. ერთი უჩვეულოდ კარგი მეგობარი მყავს - ვასო ბოლაშვილი. ის აკეთებს ხოლმე ღვინოს. მიყვარს მასთან ერთად დალევა. დავსხდებით ორნი, დავიდგამთ ორ ჩარექას, ვსვამთ და ვსაუბრობთ; გვემატებიან ძმაკაცებიც და კარგად ვქეიფობთ ხოლმე. ვასო ისეთ ღვინოს აკეთებს, რომ მისი დალევით ვერ გაძღები. იცით რატომ არის ის ღვინო ისეთი გემირელი და მადლიანი? იმიტომ, რომ კარგი კაცის დაყენებულია... სხვათა შორის, ძალიან მიყვარს წითელი ღვინო, მაგრამ ჩემმა მტერმა იქეიფა წითელი ღვინით!.. უწინ კახეთში ხშირად ჩავდიოდით გასდტროლებზე. შემოდგომის პირი იყო. კონცერტის შემდეგ, ზაოდზე" წაგვიყვანეს - იქით ცხელი არაყი მოწკრიალებდა, აქეთ ინდაური იხარშებოდა, მწვადი შიშხინებდა და განა, სხვა რარა უნდა მოქეიფე კაცს?! ჩვენი მასპინძელი გოლიათური აღნაგობის კაცი იყო, ტუხა ერქვა. ქეიფის დაწყებამდე გვკითხა - აბა ბიჭებო. რით დავლიოთ დიდი ჭიქებით თუ პატარებით? ძალიან დაღლილები ვიყავით და ვუთხარით - პატარები გვირჩევნიათქო. - კარგი მაშინ ვედროტი დავლიოთ, ოღონს ვისაც რამდენი უნდა იმდენი მოსვასო, -გადაწყვიტა და ემალის ვედრო გაავსო. ღვინოს უდიერად მოვექეცით და დავისაჯეთ კიდეც. ისეთ დღეში ჩავცვივდით, აღარაფრის თავი აღარ გვქონდა. იმდენი ვეღარ მოვიფიქრეთ, ვედროდან ორი-სამი ყლუპიც რომ მოგვესვა, სუნი მაინც დაგვათრობდა... ნათქვამია ყანწს რომ სვამ, შიგ არ უნდა ჩაიხედო, შიში იცისო...
-ე.ი. ყველაზე უცნაური სასმისი, რითაც დაგილევიათ ვედრო იყო?
-ბევრჯერ დამილევია უცნაური სასმისით. ლამპის შუშით დალევა ხომ ჩემს სამეგობროში უკვე ჩვეულებრივი მოვლენაა. აბა, წარმოიდგინეთ ლამპის შუქზე რამდენი კარგი ლექსი, მოთხრობა და პოემა დაწერილა, მაშ რატომ არ უნდა დალიო ლამპის შუშით თუნდაც ხელოვნების სადღეგრზელო?!
-თამადობაზე რას იტყვით? ხშირად გიწევთ სუფრის გაძღოლა?
-უთამადოდ სუფრა სუფრას არ ჰგავს - თამადაა კანონიერების შემომტანი და დამცველი. ჱუ ასარჩევად მაქვს საქმე, ვამჯობინებ, რომ სუფრას სიმღერით შევმატო რამე, ვიდრე ვითამადო. ისეთ მოსაუბრეებსა და თამადებს ვიცნობ, მათ თავს როგორ გავუტოლებ?! დოდო აბაშიძესთან ერთად ხშირად მიქეიფია, არაჩვეულებრივი თამადა იყო. ახლაც არაერთ კარგ თამადას ვიცნობ. ჯემალ და გია ბაღაშვილებს უჩვეულოდ კარგად გამოსდით ეს საქმე. გია ბურჯანაძე მართლაც მეფეა სუფრაზე... რომელი ერთი გითხრათ? კარგი თამადა ვერ იქნები თუ ადამიანები არ გიყვარს, შენს ნათქვამს ფასი თვითონ თუ არ დაადე და თვითონ თუ არ გიყვარს სიცოცხლე და ქვეყანა, სხვას ვერც მოეფერები და ვერც ვერაფერს ეტყვი ისეთს, რაც მასში ემოციებს გამოიწვევს.
-თამადა მკაცრი უნდა იყოს?
-ზომიერი სიმკარე აუცილებელია, სუფრაზე უწესრიგობა რომ არ იყოს. თამადამ სადღეგრძელოც დროულად უნდა თქვას და ისიც უნდა იცოდეს, რომ "ზოგჯერ თქმა სჯობს არა თქმასა, ზოგჯერ თქმითაც დაშავდების". სუფრა ხელში თუ არ აიყვანე , ქეიფი პეწს დაკარგავს. ერთი სიტყვით კარგი თამადა ისე გაუძღვება სუფრას როგორც დაგიბარებიათ...
-როცა სუფრას ცუდი თამადა უძღვება მაშინ როგორ იქცევით?
-ასეთ სუფრაზე დიდხანს არ ვჩერდები ხოლმე, წავალ და სხვაგან ვიქეიფებ, ვინ დამიშლის?
-რომელ სადღეგრძელოებს ამბობთ აუცილებლად, ტრადიციული სადღეგრძელოების გარდა?
-მიყვარს ადამ და ევას, როგორც ბებიის და ბაბუის სადღეგრძელოს თქმა. მათმა შეცდომამ მოგვიყვანა აქამდე, ამ შეცდომის გამოსწორებაში ვართ დღესაც. ჰოდა ადამ ბაბუისა და ევა ბებიის მოსაგონარი არ უნდა დავლიოთ?
ხუმრობა იქით იყოს და ადამ და ევას ვადღეგრძელებ, როგორც საწყისს ყველაფრისას. თუ წასულები არ გაიხსენე, თუ სამშობლოს კარგი ლექსისა და სიმღერის სადღეგრძელო არ თქვი, თუ ქლას არ მოეფერე, სხვა რაღაა ქართული სუფრა?!

-თქვენი სიმღერა მახსენდება "აღარ მაძალებენ ღვინოს ბიჭები". ახალგაზრდობაში ალბათ უფრო მეტს სვამდით?
-რამეს მატყობ, ცუდ ფერზე გამოვიყურები თუ რაშია საქმე? ისევ იმდენს ვსვამ, რამდენსაც ახალგაზრდობაში ვსვამდი. ცხოვრებას ახლა ვიწყებ...
-რა ვიცი, თქვენს ასაკში ბევრი ამბობს - ღვინოს ვეღარ ვსვამ, აღარ შემიძლიაო...
-ა-ა, გასაგებია - უი, ეს მტკივა, ის მტკივაო! - გაიძახიან ხოლმე არა? ასაკთან დაკავშირებით ჩემი შეხედულება მაქვს - ზოგი იზრდება და ზოგი ბერდება; მე ჯერ ვიზრდები...
-მაინც რამდენის დალევა შეგიძლიათ?
-ეგ რომ მახსოვდეს!.. მსმელმა კაცმა ღამე თუ არ გაათენე და დილით, დუდუკის ჰანგზე თუ არ იმღერე, ერთი-ორჯერ თუ არ განიცადე ეს, ჩათვალე, რომ ბევრი დაგიკარგავს. ვერ გეტყვი მთელი ჩემი ცხოვრება დუდუკებზე მიქეიფიამეთქი, მაგრამ ამ ყველაფერს სხვა ეშხი აქვს. დილით გოგირდის აბანოში "დაბიჟვინებული" რომ მიხვალ და ქისა რომ გეამება, ამას რა სჯობს. ეს ყვეკლაფერი ჩვენებური, ქართულია და კარგი...
-სიმთვრალეში როგორი ხასიათი გაქვთ? მეუღლე ხომ არ გსაყვედურობთ ხოლმე რამეს?
-(იცინის) კარგი რა, ოღონდაც შინაურებში ნუ გადახვალ! რომელი ქალი გინახავთ, უხაროდეს - უი, რა კარგია, სახლში მთვრალი რომ მოხვედიო?! ისე სიმთვრალეში ცუდი ხასიათი არ მაქვს. ადრე მაშინვე მეძინებოდა, როგორც კი სახლამდე მივაღწევდი, ახლა ჯერ ვლაპარაკობ, ვლაპარაკობ და მერეღა ვიძინებ. მთვრალი ყველას ვეფერები, ზოგჯერ შემაქუხებლადაც. შვილიშვილს ისე მაგრად მოვუჭერ ხოლმე ხელს რომ სიმწრისგან კივის. არ მოსწონს მთვრალი კაცები და ამჟამად მისი ხატრით არ ვსვამ - განტვირთვის პერიოდი მაქვს.
-სუფრასთან დაკავშირებით ალბათ არაერთი ამბავი გაქვთ გასახსენებელი...
-მოსკოვში ვიყავით გასტროლებზე. 70 -ანი წლები იყო. მე და ჯემალი გორკის ქუჩაზე ერთ-ერთ რესტორანში შევედით, იქ ნაცნობი გვყავდა და გვთხოვა - ბრეჟნევის ქალიშვილი უნდა მოვიდეს, რესტორანს ვკეტავთ, მაგრამ თქვენ უარს ვერ გეტყვით, სადმე კუთხეში დასხედით და დალიეთო... დავიწყეთ არყის სმა. ბრეჟნევის ქალიშვილი თავის ბოშა ქმართან ერთად მოვიდა. მალე კი რესტორანში ბოშათა მთელი ბანაკი შემოიჭრა. გიტარაზე უკრავდნენ, მღეროდნენ, ცეკვავდნენ, მოკლედ ერთ ამბავში იყვნენ. ჩვენს უკან დასხდნენ. მე და ჯემალი კარგად ვიყავით უკვე შეჭუკჭუკებულები, ქეიფი და დროს ტარება მოგვინდა. ჯემალმა ბოშებს სთხოვა - ერთი წუთით გიტარა მათხოვეთო და იმღერა. საპასუხოდ ბოშებმაც იმღერეს. წავიდა შეჯიბრი. ხან მე ვმღეროდი, ხან - ჯემალი. აბა იქ მისნაირად ვინ დაუკრავდა გიტარაზე?! თანდათან გვეკიდებოდა ეს ოხერი არაყიც. ბრეჟნევის გოგო მრისხანედ იყურებოდა ჩვენკენ - არ ესიამოვნა მყუდროება რომ დავურღვიეთ. ბოლოს როცა ბოშები მიხვდნენ ვერ გვჯობნიდნენ აკძალული ხერხი ისმარეს - საცეკვაოდ გამოხტნენ, ეგონათ ამით დაგვჯაბნიდნენ. აბა, ორნი რას ვაჯობებდით მათ?! უეცრად ვიღაცამ დაიყვირა - ბიჭებო ნუ7 გეშინიათ აქ ვარო! - დაცვა გაარღვია და საცეკვაოდ გადმოხტა. იმან იქ "ჩიჩოტკა" გაახურა - ბოშები სულ გაგაიჟდნენ. ბოლოს "შპაკატზე" დაჯდა და დაიყვირა: ქართველი ვარო! ამის დაზახება და ბრეჟნევის გოგო თავის ამალიანად გაქრა დარბაზიდან. ის ბიჭი ვინც მოგვეშველა მახარაძელი ყოფილა, პირველი "ჩიჩოტკისტი" რუსეთში და გვიცნო. თურმე თავის მეგობრებთან ქეიფობდა და რომ შეატყო ბოშებს ვეღარ ჯობნიანო, საცეკვაოდ გადმოხტა. ადმინისტრატორი მოვიდა ჩვენთან და შეწუხებულმა გვითხრა - ეს რა მიყავითო?! - მაგრამ მერე დააყოლა - ერტთი მაგისი დედაც ვატირე მთელ რესტორაბს ვკეტავ, ჩვენ ვიქეიფოთო! ბოშებიც დარჩნენ. გათენებამდე ვიქეიფეთ და დღემდე კარგად მახსენდება ის სუფრა...
-ბოლოს ისიც მითხარით, რა სადღეგრძელოთი უნდა დაასრულოს თამადამ სუფრა?
-რა თქმა უნდა ფუძის ანგელოსის, რადგან ის მუდამ თან გვდევს, გვიცავს და გვიფარავს...